Oostakkerdorp Gent
- Locatie
- Oostakkerdorp en omgeving Gent
- Opdrachtgever
- Stad Gent en Farys
- Ontwerper
- Conceptstudie: Stad Gent – Detailstudie: Sweco Belgium nv
- Realisatie
- 2019-...
- Waar
- Plein
- Situatie
- Heraanleg bestaande situatie
Beschrijving
Reeds geruime tijd leefde de wens bij de inwoners van Oostakkerdorp en omgeving om het plein een nieuwe inrichting te geven. De belevingswaarde en de kwaliteit van het huidige plein is verre van optimaal. Dit heeft te maken met de verkeersafwikkeling rond het plein, het ongestructureerd parkeren op het plein, de diversiteit van materialen, het gebrek aan terrassen, etc.
De inwoners van Oostakker, met zijn diverse leeftijdsgroepen, voelden zich sterk betrokken en wilden een gezellig dorsplein met ruimte voor ontmoeting en ruimte voor groen, met aandacht voor parkeren en met aandacht voor een veel veiligere en meer leesbare verkeersafwikkeling.
Het ontwerp zet in op kindvriendelijkheid en robuustheid voor de klimaatverandering. Hieronder worden er kort enkele uitgangspunten opgesomd.
- Een nieuw ‘groen’ en multifunctioneel plein met plaats voor evenementen, spel en horeca.
- De herinrichting van het verkeer in leesbare lusvorm staat voor minder verkeersconflicten en grotere autovrije zones.
- Knooppunt van openbaar vervoer met volwaardig uitgeruste haltes en betere verkeersafwikkeling.
- Meer bomen en meer groenzones in de aanliggende straten en infiltrerende grachten.
- Een nieuwe sfeervolle kiosk met veel respect voor de bestaande, bijzondere aandacht voor de beschermde vredesboom en de lindes die opgenomen zijn in de inventaris en meer aandacht voor het beeld van de folkloristische boerendochter ‘Mieke Vlaai’.
- Zwaar verkeer wordt uit de dorpskern geweerd.
Randvoorwaarden
Om alle functies (ruimte voor ontmoeten, voor groen, voor terrassen, voor evenementen, voor parkeren,…) een plaats te kunnen bieden moet het projectgebied ruim genoeg beschouwd worden.
Enkel verharding voorzien wat functioneel strikt noodzakelijk is. Hierbij gaat men er van uit dat iedere verharding intensief moet gebruikt worden.
Uitvoeringsaspecten
Het project, dat als Proeftuin Ontharding deel uitmaakt van het programma Vlaanderen Breekt Uit! van het Departement Omgeving, zet sterk in op het terugdringen van ruimtebeslag door het drastisch verminderen van de verharde oppervlakte (met name 3.889 m²) binnen het projectgebied. In de huidige toestand is er (binnen het deel openbaar domein van het project) ca. 6.866m² groen ingericht. Na de heraanleg stijgt dit tot 10.755m² (een toename van bijna 60%).
In het hart van Oostakker wordt een volledig aaneensluitende verkeersvrije parkzone aangelegd van ongeveer 8.050m² (momenteel is dit slechts 2565m² in de groenzone rond de kerk). Op die manier wordt het huidige parkeerplein omgevormd tot een groen hart met ruimte voor beleven en ontmoeten.
Zoals elk dorpscentrum vormt Oostakkerdorp ook een vervoersknoop voor allerlei weggebruikers (voetgangers, fietsers, openbaar vervoer, auto’s). De sterke vergroening kan gerealiseerd worden door tegelijk ook de verkeersafwikkeling (van alle vervoersmodi) slimmer, veiliger en veel leesbaarder te organiseren.
Het openbaar vervoer wordt efficiënter ingepast, vrachtverkeer wordt uit het centrum geweerd en er is veel aandacht voor logische en comfortabele wandel- en fietspaden.
De groene ruimte wordt meervoudig ingericht met aandacht voor alle doelgroepen (jong en oud), met rustgelegenheden en spelelementen, ruimte voor evenementen en ruimte voor ontmoeten. Op die manier wordt een aantrekkelijke maar ook adaptieve en multifunctionele ruimte gecreëerd waar allerlei evenementen (zoals de vermaande ‘Oogstfeesten’ en zelfs een ‘rockfestival’) kan blijven plaatsvinden.
Parkeerplaatsen worden binnen de groenzones aangelegd in infiltrerende grasdallen om beter aan te sluiten bij het omliggende groen en ter hoogte van de horeca worden ze aangeduid met nagels op het voetpad om een latere omvorming naar terrassen mogelijk te houden.
Ook water krijgt een plaats. Waar mogelijk wateren paden en verhardingen rechtstreeks af in naastgelegen groenzones.
In de Eekhoutdriesstraat worden wadi’s aangelegd om het water van de rijweg te laten infiltreren en worden de parkeerstroken in infiltreerbare grasbetondallen aangelegd.
Op het groene plein worden er langs de toegangsweg naar de kerk en in de speelzone (voor 6 tot 12-jarigen) wadi’s aangelegd die het water van de paden en van het dak van de kerk en de herbouwde kiosk de kans geven om opgenomen te worden in de bodem.
Bewoners krijgen ook de mogelijkheid om geveltuinen te laten aanleggen. Ze brengen natuur in de straat: ze zijn de belangrijkste stapstenen voor vogels en insecten.
Participatie burger
Het ontwerp kwam via een participatief traject tot stand. Op 2 en 8 december 2015 werd met een delegatie van 80 bewoners van Oostakker en 2 ontwerpateliers gehouden.
Hierbij werden de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen voor Oostakker bepaald en werd gekeken hoe we hier kwalitatief mee aan de slag konden gaan bij het ontwerp van het dorpsplein.
Naast deze inspraak die door de stad georganiseerd kreeg Gent ook input van de kinderen van Oostakker via een hele reeks tekeningen die opgemaakt werden door de leerlingen van de basisschool Edugo Sint-Vincentius.
Het project kon als Proeftuin Ontharding ook rekenen op inhoudelijke en ontwerpmatige begeleiding, geïnitieerd vanuit het programma Vlaanderen Breekt Uit! van het Departement Omgeving.
Op basis van de inbreng van de bewoners gecombineerd met de aangegeven noden vanuit de diensten werd in samenspraak met een ruime klankbordgroep een voorontwerp opgemaakt.
De klankbordgroep kwam bij elkaar op 2 maart 2016, 9 juni 2016 en 12 oktober 2016. Het eerste voorontwerp dat een resultaat was van al deze overlegmomenten werd toegelicht aan alle bewoners van Oostakker op 7 december 2016. Op basis van de suggesties en opmerkingen van dit infomoment werden de plannen verder verfijnd tot het voorstel dat vandaag werd goedgekeurd. De wijzigingen werden besproken met de klankbordgroep op 16 januari 2017.
Investeringskost
De investeringskost bedraagt 7.413.930 euro.
Subsidies: 250.000 euro verkregen via Departement Omgeving (Proeftuinen ontharding)
Werking en onderhoud
Meer informatie over de werking en onderhoud volgt na uitvoering.
Contactpersoon
Bernaerdt Stijn – Stijn.bernaerdt@stad.gent – 09/266 77 09
