© Monique Hoogland

Maatregelen voor een groene en klimaatbestendige tuin

Laat je inspireren door alle mogelijke maatregelen om je tuin klimaat-, water- en natuurvriendelijk te maken.

Een kleine aanpassing heeft al een groot effect

Wil je eerst weten hoe het zit met de waterdoorlaatbaarheid van je grond? We helpen je een handje met een simpele infiltratieproef.

Filters
Favorieten
Favorieten

Klik op het hartje bij een maatregel om 'm te bewaren.

Maak een infiltratiegracht of wadi

© Andre Vaxelaire
© Florent Lamontagne

Gracht in de tuin

Een gracht of infiltratiekom is een kleine beplante sloot die tijdelijk regenwater vasthoudt, transporteert en infiltreert. Een gracht in de tuin kan regenwater bergen na een hevige bui. Regenwater kan vanuit de regenpijp of vanop het terras afstromen naar een gracht. Hier kan het water langzaam wegzakken in de bodem. Wanneer de regenpijp afstroomt naar de gracht, dan moet ze voldoende ruimte bieden aan een groot watervolume en voorzien zijn van een overloop naar een nabij gelegen sloot of regenwaterbuis.

Een gevarieerd beplante gracht biedt ruimte aan diverse diersoorten. Op de nattere grachten komen veel ongewervelde dieren af zoals slakken, kevers en vlinders. De iets drogere greppels zijn aantrekkelijker voor zoogdieren zoals de bosmuis en de egel.

Een kleine beplante gracht past goed in een groene tuin, maar vraagt wel extra ruimte en is minder geschikt voor een kleine tuin. Houd er rekening mee dat  het regenwater langer in de gracht blijft staan bij een kleibodem.

Droogte

Bij langdurige droogte komt de greppel langere tijd droog staan. Bij een kleibodem die erg uitgedroogd is zal de opname- en infiltratiecapaciteit teruglopen. De gracht moet ook onderhouden worden om zo dichtgroeien en verlanding te voorkomen.

Hitte

Een groene beplante gracht draagt bij aan verdamping en zorgt zo voor een verkoelend effect in je tuin.

Wadi’s

Een wadi (Water Afvoer Drainage Infiltratie) is een met grind en zand gevulde greppel of sloot, die water zowel kan vasthouden als infiltreren. Bij een wadisysteem stroomt het water van het dak niet in de riolering, maar via een bovengrondse goot in de wadi. Een wadi is beloopbaar, maar niet zwaar belastbaar. Doordat wadi’s beplant zijn, passen ze goed in tuinen.

Een wadi heeft een beplante bovenlaag met doorlaatbare bodem. Onder deze laag bevindt zich een koffer die gevuld kan zijn met grind, lavasteen of gebakken kleikorrels. Deze materialen hebben veel tussenruimte waardoor het regenwater gebufferd kan worden en infiltreren. Om dichtslibben en doorworteling te vermijden, worden het grind, lavasteen of gebakken kleikorrels ingepakt in geotextiel.

Om overstroming van de wadi tijdens sterke regenval te voorkomen, zorg voor een overstort naar een gracht, wadi of, als het echt niet anders kan, op de riolering. Een wadi is geschikt voor gebieden met doorlatende grondsoorten en zowel hogere als lagere grondwaterstanden. Op plaatsen met permanent hoge grondwaterstanden (< 30cm onder maaiveld) heeft een wadi weinig nut aangezien het ondergrondse buffervolume steeds gevuld zal zijn met grondwater.

Beplanting wadi

Een wadi kan beplant worden met vochtminnende planten die ook tegen droogte kunnen. De wadi kan ook ingezaaid worden met gras. Dat vraagt wel meer onderhoud doordat het gras regelmatig gemaaid moet worden. Een wadi beplant met hoog opgaande vegetatie draagt ook bij aan de biodiversiteit. Gevarieerde beplanting zorgt bovendien voor een beter doorwortelde bodem die op de lange termijn waterdoorlatend blijft. Een beplante wadi wordt ook wel “buienborder” genoemd.

Beheer

Wadi’s moeten goed onderhouden worden. Om dichtslibben en verontreiniging te voorkomen, is het aan te raden twee keer per jaar bladafval en zwerfvuil te verwijderen.

Droogte/hitte

Door toename van periodes met langdurige droogte is de keuze van de beplanting belangrijk. De beplanting moet tegen extreme situaties kunnen, zoals kortdurend onderwater staan en of periodes net heel droog staan. Geschikte soorten zijn onder andere de kattenstaart, moerasvergeet-mij-nietje, grote lisdodde, blauw glidkruid en penningkruid.

kosten
zeer weinig kosten
moeilijkheid
vrij makkelijk
onderhoud
weinig onderhoud

Tips

  • Wil je de grachten beplanten, kies beplanting die zowel tegen droge als natte omstandigheden kan. Voorbeelden zijn de siberische lis, kattenstaart, wederik, hartlelie en vrouwenmantel.
×